James Brown is dead !

ATLANTA - Hij was de belichaming van de soulmuziek. Opzwepend rauw en breekbaar gevoelig - James Brown beheerste de uitersten van het genre. James Brown: 1 juli op Ahoy' Open Air. Foto EPA. James Brown, die maandagochtend in een ziekenhuis in Atlanta op 73-jarige leeftijd overleed aan de gevolgen van een longontsteking, liet zich niet alleen als zanger en energiek performer leiden door ongeremde gevoelens. Ook zijn privéleven was op z'n zachtst gezegd bewogen. Hij werd aangeklaagd voor mishandeling van zijn derde vrouw Adrienne, die net als Brown zich regelmatig vergreep aan drank en drugs. Zij zou in 1996 overlijden aan hartfalen en de gevolgen van een cosmetische ingreep. Justitie bleef een constante in het leven van James Brown. Zo werd hij in 1988 na een wilde achtervolging door de politie ingerekend, nadat de banden van Browns auto waren lekgeschoten. De soul-legende bleek in het bezit van een shotgun waarmee hij eerder mensen had bedreigd. Hij werd veroordeeld tot zes jaar gevangenisstraf waarvan hij er twee jaar zou uitzitten. Toch zal James Brown, die bijnamen had als de Godfather of soul, The Boss, Mr. Dynamite en Soul Brother Number One, altijd worden herinnerd als dé belichaming van de soul. Als de zanger met die pikzwarte, brede en grove kop die, parelend van het zweet, nummers als Get up, i feel like being a sex machine, It's a man's, man's, man's world en I got you (I feel good) letterlijk de zaal in slingerde. Maar Brown had ook een lyrische kant. Wie hem in Woman uit 1974 beluistert - een ode aan de vrouw - wordt ongewild meegesleept door de ongepolijste oprechtheid van zijn donkerbruine zang en dictie. 'She makes a cloudy day seem bright/she makes a nightmare into the wamest night'. Brown zingt de teksten niet - hij huilt ze bijna. Als geen ander kon Brown het diepste wezen van de soul aanraken en blootleggen. James Brown werd op 3 mei 1933 geboren in Barnwell (South-Carolina). Op zijn vierde jaar verlieten zijn ouders hem, waarna familie en vrienden de opvoeding ter hand namen. Hij groeide op in Augusta in Georgia in, zoals hij later zou zeggen, 'een zeer slechte buurt'. In 1949 had hij er hij er al een paar jaar tuchtsschool opzitten voor het openbreken van auto's. Maar Brown 'wilde iemand zijn' en de (soul)muziek was het middel om de zwarte sloppen te ontvluchten. De zanger Bobby Byrd nam hem op in zijn groep The Gospel Starlighters, kort daarna omgedoopt tot Famous Flames. De gewijde en vaak vrolijke gospels maakten daarop plaats voor rauwe rhythm & blues. Please, please, please werd in 1956 een grote hit, maar het was vooral de solist James Brown die de jaren 60, 70 en 80 zou domineren met zijn soul van vlees en bloed en extatische optredens. Zonder twijfel behoort hij met Bob Dylan, The Beatles en Elvis Presley tot de een van de invloedsrijkste muzikanten van de vorige eeuw. Soul, funk, rhythm & blues, maar ook disco en rap - James Brown bestreek het hele idioom. Mick Jagger inspireerde zijn danspasjes op Browns altijd fysieke presentatie, solisten en groepen als Prince, Sly and the family Stone, Fat boys, Ice-T en Public enemy putten soms letterlijk uit zijn werk. Een standbeeld in zijn geboorteplaats Augusta eert de wereldberoemde inwoner die in Say it loud - i'm black and proud ook blijk gaf van grote betrokkenheid bij de emancipatie van de zwarte bevolking in de Verenigde Staten. 'We noemden onzelf in die dagen gekleurden, maar na dat nummer noemen we onszelf vol trots zwarten. Die song maakte duidelijk dat je wel degelijk met muziek iets in gang kunt zetten, ja zelfs veranderen'. Met Living in America uit 1985, een pompeuze discostamper, sprake hij evenwel ook zijn liefde voor de natie uit. James Brown laat zijn vierde vrouw Tomi Raye Hynie en een zoon, James junior, achter.